Γατόχορτο, catnip ή μαγιοβότανο. Το συγκεκριμένο φυτό είναι γνωστό με πολλά ονόματα και φημίζεται για την ιδιότητά του να ενισχύει τη διάθεση της γάτας σου. Τι πρέπει να γνωρίζουμε για αυτό; Γιατί επηρεάζει τόσο τις γάτες; Είναι ασφαλές να έχουμε γατόχορτο στο σπίτι;
Οι περισσότεροι άνθρωποι που ζουν παρέα με μια γατούλα, η οποία έχει έρθει σε επαφή με catnip (γατόχορτο), σίγουρα θα έτυχε να παρατηρήσουν την επίδραση που έχει αυτό το βότανο στη διάθεσή της. Μια γάτα μπορεί αν το μυρίσει, να το φάει ή ακόμα να τριγυρνάει γύρω από αυτό, απολαμβάνοντας τις ιδιότητές του. Πού οφείλεται όμως αυτή η αγάπη των γατών στο συγκεκριμένο βότανο;
Τι είναι το Catnip;
Το Catnip είναι ένα φυτό. Στα ελληνικά είναι γνωστό και ως γατόχορτο ή μαγιοβότανο. Βέβαια, η επιστημονική του ονομασία είναι Nepeta Cataria και ανήκει στην οικογένεια της μέντας. Αυτό που κάνει τις γάτες- μικρές και μεγάλες, αφού σύμφωνα με μελέτες έχει επίδραση και σε μεγάλα αιλουροειδή όπως λιοντάρια, τίγρεις κλπ., να λατρεύουν αυτό το φυτό είναι ένα συστατικό που περιλαμβάνει, το οποίο ονομάζεται νεπεταλακτόνη.
Το φυτό παράγει αυτή τη χημική ουσία (νεπεταλακτόνη) σε μικροσκοπικούς βολβούς που καλύπτουν τα φύλλα, τους μίσχους και τους λοβούς του. Όταν αυτοί οι εύθραυστοι βολβοί σπάσουν, απελευθερώνουν τη νεπεταλακτόνη στον αέρα, γι’ αυτό και πολλές φορές παρατηρούμε γάτες να μασούν το φυτό. Αυτό το κάνουν για να απελευθερώσουν περισσότερη νεπεταλακτόνη.
Το catnip μπορούμε να το αναγνωρίσουμε σχετικά εύκολα. Έχει καφεπράσινο χρώμα και τα φύλλα του έχουν από τριγωνικό έως ελλειπτικό σχήμα. Τα άνθη του είναι αρωματικά, ενώ το χρώμα τους κυμαίνεται από λευκό με λεπτές κηλίδες ανοιχτού μωβ έως και ροζ. Οι περιοχές προέλευσής του είναι η νότια και ανατολική Ευρώπη, η Μέση Ανατολή, η Κεντρική Ασία και τμήματα της Κίνας. Βέβαια, σήμερα το συναντάμε και στη Βόρεια Ευρώπη, τη Νέα Ζηλανδία και τη Βόρεια Αμερική.
Με ποιο τρόπο επηρεάζει τις γάτες;
Πολλοί ειδικοί πιστεύουν πως αυτή η χημική ουσία (νεπεταλακτόνη) έλκει τα αιλουροειδή χωρίς βέβαια να είναι εθιστική. Μόλις μια γάτα μυρίσει το catnip, μπορεί να αρχίσει να το τρίβει, να παίζει μαζί του, να το μασάει και να κυλιέται δίπλα του, έτσι ώστε να βοηθήσει στην απελευθέρωση του ελαίου που έχει παγιδευτεί στα φύλλα του φυτού. Όταν η νεπεταλακτόνη εισέρχεται στη μύτη μιας γάτας, ενεργοποιούνται διαφορετικές περιοχές του εγκεφάλου που ελέγχουν τα συναισθήματα και τη συμπεριφορά της. Τα αποτελέσματα του catnip είναι βραχύβια και συνήθως διαρκούν 10 έως 15 λεπτά. Όσο περισσότερο το τρώει ή το εισπνέει η γάτα, τόσο ισχυρότερο είναι το αποτέλεσμα.
Μόλις η γάτα «χορτάσει», θα απομακρυνθεί από το φυτό. Το catnip μπορεί να μην έχει άλλη επίδραση σε μια γάτα, τουλάχιστον για μερικές ώρες. Αξίζει να σημειωθεί ότι δεν επηρεάζονται όλες οι γάτες από το catnip, καθώς η κληρονομικότητα παίζει σημαντικό ρόλο.
Σύμφωνα με την American Chemical Society, οι ειδικοί δηλώνουν ότι μία στις τρεις γάτες δεν κληρονομεί την ευαισθησία στη νεπεταλακτόνη και τα γατάκια δεν αναπτύσσουν την ικανότητα να αντιδρούν στο catnip μέχρι την ηλικία των τριών έως έξι μηνών.
Πώς να το χρησιμοποιήσετε στο σπίτι
Το catnip χρησιμοποιείται συνήθως για να ενθαρρύνει τις γάτες να εξερευνήσουν και να παίξουν, αλλά μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί ως βοήθημα εκπαίδευσης. Μπορείς, για παράδειγμα, να βάλεις μια μικρή ποσότητα catnip στο ονυχοδρόμιο της γάτας σου, έτσι ώστε να την ενθαρρύνεις να φτιάχνει τα νύχια της εκεί και όχι στα έπιπλα ή τα χαλιά του σπιτιού. Υπάρχουν πολλά ονυχοδρόμια τα οποία περιλαμβάνουν catnip από πριν και δε χρειάζεται να το προσθέσεις εσύ.
Το Catnip μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε κτηνιατρικές κλινικές, καταφύγια και σε σπίτια φιλοξενίας γατιών με σκοπό να βοηθήσει στη μείωση των επιπέδων άγχους. Το Catnip είναι μη τοξικό για τις γάτες. Αν και σπάνια, η υπερβολική χρήση μπορεί να προκαλέσει εμετό ή διάρροια, επομένως μπορεί να θέλετε να περιορίσεις την έκθεση της γάτας σου, εάν αυτή μοιάζει να το αγαπάει υπερβολικά.